Kozica tatrzańska

Kozice to jedne z najbardziej kojarzonych z Tatrami zwierząt. Stosunkowo często można je spotkać na szlakach. Niespłoszone zbliżają się do człowieka na odległość kilku metrów. Odchodzą wtedy, gdy poczują się zagrożone.

Kozica tatrzańska

Sylwetka kozicy została umieszczona w godle TPN oraz słowackiego TANAP.

Dawniej nazywana „dziką kozą” czy „giemzą”, kozica tatrzańska jest nieco mniejsza od swojej krewniaczki – kozicy alpejskiej, ale większa od kozicy karpackiej. Wyróżnia się ją jako odrębną odmianę: Rupicapra rupicapra tatrica. Przeważnie zwierzęta te można spotkać na piętrze hal i turni. Barwa ich sierści jest zależna od pory roku - latem przybiera kolor od jasnorudawego do czerwonawego, zimą przeobraża się w odcień ciemnobrunatny, a nawet czarny. Charakterystyczne dla kozic są białe policzki oraz czoło, jak również czarna pręga biegnąca wzdłuż grzbietu. U obu płci występują rogi, tzw. haki, różniące się nieco kształtem u samców i samic. Nogi zakończone racicami są doskonale przystosowane do zwinnego poruszania się po terenie skalnym, gdzie kozice najbardziej lubią przebywać. Krawędzie rogowe racic twardnieją zimą, dzięki czemu kozicy niestraszne jest poruszanie się po śniegowym podłożu. Latem ścierają się, umożliwiając dokładne przyleganie miękkiej części stopy do skał.

Kozice są roślinożerne. Ich dieta składa się głównie z traw, ziół i kwiatów niektórych roślin latem, zimą zaś zwierzęta te rozgrzebują śniegi w poszukiwaniu ziół zimozielonych. Chętnie korzystają z wykładanych solanek, obgryzają korę drzew, żywią się niektórymi porostami i grzybami czy zmarzniętymi owocami jarzębiny. To zdecydowanie zwierzęta stadne, gromadzą się w tzw. kierdiele z określoną hierarchią. Spotkać je można najczęściej rano lub wieczorem. Jedynie zimą chętnie żerują popołudniami. 

 

Liczenie kozic

Co roku TPN i TANAP organizują liczenie kozic dwa razy w roku - jesienią i wiosną. W trakcie jesiennego liczenia kozic w 2023 r. ich populację oszacowano na 926 osobników. 659 kozic zaobserwowano po słowackiej stronie, zaś 267 na terenie Polski. Warto wspomnieć, że jeszcze w latach 90. XX wieku na terenie Tatr żyło zaledwie około 300 przedstawicieli.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że kozica tatrzańska od lat niezmiennie kojarzona jest z Tatrami tak mocno, że wiele nazw geograficznych jest z nią związanych, na przykład Kozi Wierch czy Kozia Dolinka.