na Polski Grzebień i Małą Wysoką

Czas przejścia: 9 h 35 min (nie zawieta przerw)
Poziom trudności: trudno

 

Wycieczka na Polski Grzebień i Małą Wysoką nie należy do najłatwiejszych, ale dostarcza wspaniałych wrażeń. A to wszystko za sprawą przepięknych widoków. Poniżej znajdziecie opis propozycji wycieczki z Łysej Polany do Starego Smokowca.

UWAGA! WIĘKSZOŚĆ TRASY NIEDOSTĘPNA DLA TURYSTÓW OD 1 LISTOPADA DO 31 MAJA!

 

ŁYSA POLANA
Wysokość: 971 m n.p.m.

Dawne przejście graniczne na Łysej Polanie zlokalizowane jest nad rzeką Białką, w miejscu, w którym od Drogi Oswalda Balzera, wiodącej na Palenicę Białczańską, odgałęzia się słowacka Droga Wolności w kierunku miasta Wysokie Tatry (słow. Vysoké Tatry). Budynki graniczne pamiętały dwudziestolecie międzywojenne, kiedy to stosunki pomiędzy Polską a Czechosłowacją były szczególnie napięte, a jedną z osi konfliktu stanowił rejon Jaworzyny Tatrzańskiej. Później znajdowało się tu przejście graniczne, przez które – mimo sprzeciwu ekologów – mogły przejeżdżać także ciężarówki. Po wejściu Polski i Słowacji do strefy Schengen szlabany zlikwidowano, a pozwolenie na przejazd dla dużych pojazdów ograniczono do masy 7,5 tony. W 2019 roku budynki graniczne zostały zburzone. W pobliżu znajduje się parking oraz słowacka pętla, skąd kilka razy dziennie odjeżdżają autobusy w kierunku Popradu i Starego Smokowca. Miejsce to jest punktem wypadowym w malowniczą i bardzo długą Dolinę Białej Wody. Okolica jest także popularna wśród taterników, którzy raz po razie próbują wspiąć się na Młynarza lub w okolice Ganku i Żelaznych Wrót.

Dalsza podróż --> na Polski Grzebień (5 h)

Z Łysej Polany wyruszamy niebieskim szlakiem. Szeroka droga wchodzi w las i wiedzie równolegle do brzegu Białki, której korytem biegnie granica polsko-słowacka. Po około 45 minutach docieramy do polany Biała Woda, gdzie znajdują się ławki dla turystów i leśniczówka TANAP-u. Dalej droga łagodnie wznosi się pomiędzy skałami. Przechodzimy następnie przez most i wchodzimy w Dolinę Białej Wody. Przechodzimy przez kolejny mostek, a dalej mijamy częściowo już zarośniętą Polanę pod Upłazki. Zaczynają się ukazywać piękne widoki. Po około 2 h 20 min docieramy do Polany pod Wysoką. Droga zwęża się i zagłębia w las, chodnik wije się stromo. Mijamy Litworowy Staw, wspinamy się usypistymi stokami i skalistą grzędą, po czym docieramy do Zmarzłego Stawu pod Polskim Grzebieniem. Ścieżka wznosi się wzdłuż jego północno-zachodniego brzegu. Na rozwidleniu zmieniamy kolor szlaku na zielony, który prowadzi piarżysto-skalistym terenem na samą przełęcz.

 

POLSKI GRZEBIEŃ
Wysokość: 2200 m n.p.m.

Polski Grzebień to szeroka przełęcz położona na głównej grani Tatr. Oddziela ona od siebie Małą Wysoką i Wielicki Szczyt. Po jednej stronie znajduje się Dolina Wielicka, a po drugiej Dolina Świstowa, czyli górna część Doliny Białej Wody. Nazwa przełęczy zawiera słowo „polski”, ponieważ przed zajęciem starostwa nowotarskiego przez Austrię w 1770 r. przebiegała tędy – bardzo umowna wówczas – granica Polski i państwa Habsburgów. Zresztą tereny te zostały jeszcze raz zajęte przez Polaków po traktacie monachijskim w 1938 r. Widoki stąd były zachwalane od dawna, a przez przełęcz przechodziły znane z historii postaci, z Adamem Asnykiem, Leopoldem Staffem i Kazimierzem Przerwą-Tetmajerem na czele.

Dalsza podróż --> na Małą Wysoką (45 min)

Żółty szlak prowadzi skalistą granią w pobliżu krawędzi. Przed nami coraz piękniejsze widoki, między innymi na Wielicki Staw i Gerlach.

 

MAŁA WYSOKA
Wysokość: 2429 m n.p.m.

Mała Wysoka położona jest między dwoma przełęczami – Polskim Grzebieniem i Rohatką. Jest to szczyt zwornikowy, mający kształt piramidy. Widok z niego obejmuje niemal całe Tatry Wysokie – widać stąd chociażby otoczenie Doliny Białej Wody, Doliny Staroleśnej oraz Doliny Wielickej. Od lat szczyt cieszy się sławą jednego z najlepszych punktów do podziwiania panoramy Tatr Wysokich. Pierwszym udokumentowanym zdobyciem góry było wejście László Jármaya w 1888 roku, natomiast pierwszego wejścia zimowego dokonali Hermann Schweickhart, Otto Schweickhart i János Vigyázó 22 marca 1910 roku. Mała Wysoka to czwarty najwyższy tatrzański szczyt dostępny dla turystów szlakiem.

Dalsza podróż --> do Śląskiego Domu (2 h)

Z przełęczy schodzimy zielonym szlakiem, ubezpieczonym kilkoma klamrami i łańcuchami. Schodzimy zakosami do Doliny Wielickiej, mijając Długi Staw. Dalej idziemy dość stromo w dół i docieramy do górnego piętra doliny (tzw. Wyżni Ogród Wielicki). Następnie dochodzimy do dużej łąki zwanej Wielickim Ogrodem, później wzdłuż brzegu Wielickiego Jeziora zmierzamy pod schronisko.

 

ŚLĄSKI DOM
Wysokość: 1665 m n.p.m.

Śląski Dom (słow. Sliezsky dom) to hotel górski usytuowany w Dolinie Wielickiej u samych stóp Gerlacha. Przez turystów dawniej nazywany był Śląską Gospodą lub Schroniskiem Wielickim.

Pierwszy budynek nad Wielickim Stawem został postawiony w 1871 roku i nosił nazwę Schronisko Blásyego, od nazwiska inicjatora budowy. Niestety, w 1874 r. został zniszczony przez schodzącą lawinę. Dzisiejsze schronisko w swojej pierwszej formie powstało w 1895 r., a wzniosła go Śląska Sekcja Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego (odpowiednik naszego Towarzystwa Tatrzańskiego). W kolejnych latach (1907–1909, 1943 i 1957–1962) Śląski Dom stale rozbudowywano. Niestety nie dało się go uchronić od pożaru, który w dniach 29–30 listopada 1962 r. doszczętnie strawił schronisko.

Obecny budynek hotelowy został wybudowany w 1968 roku. W latach 60. mieścił już ponad 100 osób, co jest kolosalna różnicą w porównaniu do pierwszego budynku o pojemności 12 osób. Do sprywatyzowania obiektu doszło w 1998 roku, ale za sprawą niewystarczającego budżetu przez długi czas był zamknięty. Od 2001 roku obecny właściciel (SDG) modernizuje hotel, dostosowując go do potrzeb osób niepełnosprawnych. Rozwijane jest także zaplecze gastronomiczne. Od 2008 roku w hotelu górskim działa centrum odnowy biologicznej wraz z sauną, jacuzzi i masażami. Budynek, który według powszechnej opinii zarówno stylem prowadzenia, standardem jak i kształtem bryły nie komponuje się w krajobraz wysokogórski – dziś już w niczym nie przypomina swojej pierwotnej wersji.

Hotel dysponuje restauracją i bufetem na tarasie. Hotel oferuje całą gamę atrakcji zarówno latem jak i zimą, od możliwości wypożyczenia gier towarzyskich, rowerów i sprzętu zimowego, po najwyżej położone wellness na Słowacji, które zapewnia piękny widok na okolicę oraz doskonały wypoczynek po całodziennej wędrówce. Przygotowano także wiele udogodnień dla rodzin z dziećmi - do dyspozycji gości są łóżko i krzesło dziecięce, stolik do przewijania oraz i kącik dla pociech w recepcji. W hotelu znajduje się sala konferencyjna o pojemności 50 osób. Zameldowani turyści maja możliwość dojazdu i parkowania samochodu w sąsiedztwie budynku za opłatą. Na wjazd i wyjazd konieczna jest zgoda Parku TANAP, na terenie którego znajduje się Śląski Dom.

Dalsza podróż --> do Starego Smokowca (1 h 50 min)

Spod schroniska wyruszamy zielonym szlakiem, który wkrótce odbija w prawo – my jednak kierujemy się za znakami koloru żółtego. Oddalamy się od Wielickiego Potoku i zmierzamy do kolejnego rozwidlenia. Kontynuujemy wędrówkę żółtym szlakiem, który prowadzi łagodnie w dół, aż do Starego Smokowca.