na Wołowiec i Jarząbczy Wierch

Czas przejścia:10 h 45 min
Poziom trudności: trudno

 

Opisywana trasa jest chyba najtrudniejszą w polskiej części Tatr Zachodnich. Poziomem trudności odbiega nieco jednak od wielu dróg w Tatrach Wysokich. Największe kłopoty powinny sprawić spora odległość do przebycia oraz odcinek pomiędzy Wołowcem a Jarząbczym Wierchem.

SIWA POLANA
Wysokość: 907 m n.p.m.

Siwa Polana to miejsce startowe dla wypadów w głąb Doliny Chochołowskiej. Znajduje się ona na wysokości nieco ponad 900 m, w odległości ok. 1 km od drogi Zakopane – Czarny Dunajec. Jako jedno z nielicznych miejsc w Tatrach po dziś dzień zachowała pasterski charakter. Prowadzi się tu kulturowy wypas owiec - są tu szałasy, w których można kupić oscypki i inne regionalne wyroby. Przy parkingu znajduje się kilka budynków przeznaczonych dla turystów. Na polanie w 1983 r. lądował helikopter z Janem Pawłem II na pokładzie, co upamiętnia żelazny krzyż, stojący w tym miejscu. Nieco dalej znajduje się także pomnik pomordowanych przez hitlerowców. Dojazd do parkingu wspomnianą drogą, przy której stoi dobrze widoczny drogowskaz z napisem „Dolina Chochołowska”. Pozostawienie samochodu kosztuje tam 30 zł na dzień. Spod zakopiańskiego dworca można dostać się tu także busem w cenie 7 zł. Właścicielem zarówno polany, jak i całej doliny jest Wspólnota Ośmiu Uprawnionych Wsi i to ona pobiera opłaty na wejściu. Z polany można pieszo udać się do schroniska w Dolinie Chochołowskiej i dalej – w stronę Grzesia, Rakonia, Wołowca, Trzydniowiańskiego, Starorobociańskiego czy też Jarząbczego Wierchu. Początkowy, asfaltowy odcinek do Polany Huciska można przebyć kolejką „Rakoń” (cena 8 zł). Jest także możliwość wypożyczyć rower i dojechać nim jeszcze dalej – bo do leśniczówki w dawnym schronisku Blaszyńskich. Najdalej, bo pod samo schronisko, dojeżdżają fasiągi.

Dalsza podróż --> do Doliny Chochołowskiej (50 min) i Wyżniej Bramy Chochołowskiej (20 min)

Zielony szlak prowadzi asfaltową drogą aż do Polany Huciska. Ten odcinek można przejechać rowerem (wypożyczalnia znajduje się przed wejściem na szlak) lub kolejką turystyczną „Rakoń”. Idąc wzdłuż Potoku Chochołowskiego podążamy do Wyżniej Bramy Chochołowskiej.

 

WYŻNIA BRAMA CHOCHOŁOWSKA
Wysokość: 1037 m n.p.m.

Wyżnia Brama Chochołowska to ciasne wrota skalne, powstałe w miejscu zbliżenia się grzbietów Kominiarskiego Wierchu i Bobrowca. W pobliżu znajduje się dawne schronisko Blaszyńskich, w którym dziś funkcjonuje leśniczówka. Znajduje się tam także punkt zwrotu rowerów wypożyczonych na Siwej Polanie. Nieopodal – po zachodniej stronie – położona jest także Szczelina Chochołowska, największa jaskinia w tej dolinie. W niedużej odległości od bramy mamy rozwidlenie szlaków. Zielony szlak prowadzi do schroniska, żółty na Iwaniacką Przełęcz i na Halę Ornak, czarny zaś w głąb Doliny Starorobociańskiej. Kilkaset metrów dalej odchodzi także czerwony szlak, prowadzący na Trzydniowiański Wierch

Dalsza podróż --> do Schroniska na Polanie Chochołowskiej (30 min)

Kontynuujemy drogę zielonym szlakiem. Po drodze mijamy dwa rozdroża: na pierwszym możemy odbić żółtym szlakiem na Iwanicką Przełęcz lub czarnym do Doliny Starorobociańskiej, natomiast na kolejnym ścieżka znakowana kolorem czerwonym prowadzi na Trzydniowiański Wierch.

 

SCHRONISKO NA POLANIE CHOCHOŁOWSKIEJ
Wysokość: 1146 m n.p.m.

Pierwsze schronisko powstawało na południowym krańcu Polany Chochołowskiej w latach 1930-1932, wybudowane przez Warszawski Klub Narciarski. Do oficjalnego otwarcia doszło w 1932 r., choć już wcześniej nocowali tu turyści. Na popularność schroniska wpłynęło nie tylko wygodne dla narciarzy ulokowanie, ale również standard warunków, który znacznie poprawił się w 1935 r., wraz z instalacją centralnego ogrzewania. Budynek spłonął doszczętnie pod koniec II wojny światowej, zapalony przez pociski artyleryjskie.

Kolejna budowla, dziś służąca za leśniczówkę, funkcjonowała jako schronisko rodziny Blaszyńskich w rejonie Wyżniej Bramy Chochołowskiej w latach 1946 do 1966. Kilka lat później, a mianowicie w 1973 r., schronisko zostało przejęte przez Tatrzański Park Narodowy i po krótkim czasie zaprzestano udzielania w nim noclegów.

Budynek obecnego schroniska wznoszono w latach 1951-1953. Projekt wykorzystujący motywy regionalne został opracowany przez Annę Górską. W 1955 r. nieopodal schroniska na Jarząbczym Potoku wybudowano niewielką elektrownię wodną, której ulokowanie w Tatrach było pionierskim przedsięwzięciem. 23 czerwca 1983 r. Dolinę Chochołowską odwiedził papież Jan Paweł II. Wydarzenie to zostało upamiętnione tablicą, znajdującą się przy wejściu do schroniska. Utworzono również szlak papieski w Dolinie Jarząbczej, którą przemierzał Ojciec Święty. Przed drzwiami frontowymi umiejscowione są również tablica upamiętniająca akcję ratunkową TOPR z 11-12 lutego 1945 r. (przetransportowanie rannych partyzantów z Doliny Rohackiej po słowackiej stronie) oraz tablica, która wspomina nieudaną próbę startu balonu „Gwiazda Polski” na Polanie Chochołowskiej z października 1938 r.

Schronisko posiada 121 miejsc noclegowych w pokojach 2-, 3-, 4-, 6-, 8- i 14-osobowych. Ceny noclegu wynoszą od 60-120 zł od osoby. Pościel jest dodatkowo płatna 20 zł za komplet dla jednej osoby. Ze względu na przepisy nie ma możliwości udzielenia miejsca na podłodze. Cisza nocna obowiązuje w godzinach 22:00 – 6:00. Zniżki przyznawane są członkom PTTK, studentom, młodzieży szkolnej oraz Honorowym Dawcom Krwi. Płatności przyjmowane są także za pomocą kart płatniczych. Po dokonaniu rezerwacji należy wpłacić bezzwrotny zadatek. W budynku znajduje się restauracja, która jako swoje specjalności oferuje deser chochołowski, kotlet chochołowski oraz pstrąga z patelni. Śniadanie i kolacja w schronisku oscylują w przedziale cenowym 15-20 zł, natomiast obiad 35-40 zł. Wrzątek dostępny jest bezpłatnie. W schronisku jest również sala telewizyjna i kiosk, w którym można zakupić pamiątki, mapy, pocztówki, artykuły drogeryjne, medyczne oraz górskie. Istnieje także możliwość przechowania bagażu, nart i rowerów. Wyjątkową atrakcją jest sala papieska z wystawą, dostępna dla zwiedzających w godzinach 8:00-20:00. Na terenie schroniska obowiązuje całkowity zakaz palenia papierosów i wprowadzania zwierząt. Na Polanie Chochołowskiej znajduje się znana z serialu "Janosik" kaplica Jana Chrzciciela, w której od czerwca do października odbywają się msze święte o godzinie 13:00.

Dalsza podróż --> na Wołowiec (2 h 55 min)

Zielony szlak na Wołowiec zaczyna się nieznacznie poniżej schroniska i kieruje się na południe wzdłuż Chochołowskiego Potoku. Następnie prowadzi przez Dolinę Chochołowską Wyżnią pomiędzy zboczami Czerwonego Wierchu, Łopaty i Wołowca. Powyżej polany rozpoczyna się podejście i piętro kosodrzewiny. Końcowy fragment prowadzi przez trawiaste zbocze. Kamienny chodnik wznosi się stromo zakosami do przełęczy rozdzielającej Rakoń i Wołowiec, z której rozpościera się panorama na słowacką część Tatr Zachodnich. Niebieski szlak prowadzi stromym podejściem na Wołowiec.

 

WOŁOWIEC
Wysokość: 2064 m n.p.m.

Wołowiec to bardzo charakterystyczna masywna góra, położona na głównej grani Tatr, pomiędzy Rohaczami z jednej strony, a Łopatą i Jarząbczym Wierchem z drugiej strony. Z Wołowca odchodzi także w kierunku północnym grań, na której znajdują się m.in. Grześ i Rakoń. Góra króluje nad trzeba dolinami: Chochołowską, Rohacką i Jamnicką. Stwierdzenie „króluje” jest w tym wypadku jak najbardziej uzasadnione. Potężna kopuła Wołowca wygląda niezwykle imponująco – zwłaszcza od strony Doliny Chochołowskiej. Centralne usytuowanie wierzchołka zapewnia doskonałe widoki we wszystkich czterech kierunkach. Największe wrażenie robią jednak – znajdujące się dosłownie na wyciągnięcie ręki – groźne urwiska Rohaczy. Dodatkową atrakcją dla odwiedzających Wołowiec są kozice, która od dawna gromadzą się stadnie po obydwu stronach góry. W przeszłości pasterze pędzili swoje owce aż na sam wierzchołek. Polscy bacowie nazywali górę Hrubym Wierchem, zaś słowaccy mówili na nią „Volovec”. Ostatecznie zwyciężyła ta druga nazwa – została ona przyjęta przez kartografów i przewodników tatrzańskich. Drogi na Wołowiec – choć długie i prowadzące intensywnie pod górę – nie przedstawiają poważniejszych trudności technicznych.

Dalsza podróż --> na Jarząbczy Wierch (2 h)

Szlak prowadzi główną granią Tatr Zachodnich wzdłuż granicy polsko-słowackiej. Na trasie znajduje się kilka momentów z większą ekspozycją wymagających wspinaczki po skałach. Po południowej stronie widać Wyżni i Niżni Jamnicki Staw oraz Dolinę Jamnicką, po przeciwnej - Wyżnią Dolinę Chochołowską. Szlak obchodzi południowym stokiem szczyt Łopata (1958 m) i prowadzi do Przełęczy Niskiej. Po pokonaniu przełęczy strome kamienne podejście wiedzie zakosami na Jarząbczy Wierch.

 

JARZĄBCZY WIERCH
Wysokość: 2137 m n.p.m.

Jarząbczy Wierch to jeden z pięknych szczytów Tatr Zachodnich. Cieszy się on nieco mniejszą popularnością niż znajdujące się w pobliżu Wołowiec i Starorobociański Wierch. Niemniej, warto odwiedzić to miejsce ze względu na przecudne widoki roztaczające się na wszystkie cztery strony świata. Co ciekawe, góra posiada dwa wierzchołki, jednakże – o czym nie wszyscy wiedzą – na głównej grani Tatr znajduje się niższy z nich i to przez niego przebiega granica państwa, a także czerwony szlak z Wołowca w stronę Kończystego Wierchu. Aby dostać się na wierzchołek wyższy należy przejść zielony szlakiem na słowacką stronę. Na wysokość 2137 m n.p.m. dotrzemy po upływie minuty, góra dwóch. Z formalnego punktu widzenia, Jarząbczy Wierch przynależy po majestatycznej i słynącej z niewielkiego ruchu – słowackiej grani Otargańców, w skład której wchodzi także jego sąsiadka – Raczkowa Czuba (przez Słowaków nazywana Jakubiną). Od tej strony na Jarząbczy Wierch wejść można zielonym szlakiem, zaczynając przy autokempingu „Raczkowa” (początkowo idziemy szlakiem niebieskim – jedynie w okresie letnim). Góra dominuje nad trzema dolinami: Jarząbczą, Raczkową i Jamnicką. Polska nazwa pochodzi od góralskiego nazwiska Jarząbek. Słowacy określają to miejsce nazwą „Hrubý vrch”. Zboczami góry w okresie zimowym schodzą zazwyczaj sporej wielkości lawiny.

Dalsza podróż --> na Kończysty Wierch (30 min)

Zejście ze szczytu Jarząbczego Wierchu prowadzi w stronę Jarząbczej Przełęczy. Ze szlaku widocznych jest kilka Raczkowych Stawów. Z przełęczy szlak prowadzi niezbyt stromym podejściem na Kończysty Wierch - wędrówka zajmuje około 15 minut.

 

KOŃCZYSTY WIERCH
Wysokość: 2002 m n.p.m.

Kończysty Wierch (dawniej nazywany Kończystą nad Jarząbczą) to góra położona na głównej grani Tatr, pomiędzy Starorobociańskim i Jarząbczym Wierchem. Od wierzchołka w kierunku północnym odchodzi także grań w stronę Czubika i Trzydniowiańskiego Wierchu, a stoki opadają stąd w stronę trzech dolin: Jarząbczej, Starorobociańskiej, a także – po słowackiej stronie – w kierunku Zadniej Doliny Raczkowej. Przez szczyt przebiega granica państwowa. Ze względu na swoje położenie na skrzyżowaniu dwóch szlaków na nieco wyższe szczyty, Kończysty Wierch rzadko jest celem wycieczek sam w sobie. Wejść tu można zielonym szlakiem od Trzydniowiańskiego i dalej czerwonym szalkiem na zachód w stronę Jarząbczego Wierchu lub na wschód, w stronę Starorobociańskiego Wierchu. Ten ostatni wariant przebiega przez charakterystyczny rów grzbietowy – stosunkowo rzadko spotykaną formę ukształtowania terenu. Zbocza Kończystego są generalnie łagodne i łatwo dostępne, jedynie jego północno-wschodnie stoki opadają dosyć stromo do kotła lodowcowego, który nosi nazwę Dudowej Kotliny. Tuż poniżej wierzchołka odchodzi słowacki żółty szlak w stronę Doliny Raczkowej. Przejście jest czynne tylko w okresie letnim.

Dalsza podróż --> na Trzydniowiański Wierch (35 min)

Z Kończystego Wierchu szlak prowadzi grzbietem w kierunku północnym do Dudowej Przełęczy, skąd widać między innymi Ornak i Dolinę Starorobociańską po stronie wschodniej oraz Czerwony Wierch po zachodniej. Mniej więcej w połowie drogi wschodnim zboczem szlak obchodzi szczyt Czubik i prowadzi nieco w dół na Przełęcz pod Szyją. Następnie podąża na Trzydniowiański Wierch.

 

TRZYDNIOWIAŃSKI WIERCH
Wysokość: 1758 m n.p.m.

Trzydniowiański Wierch to góra położona na północnej grani Kończystego Wierchu, stanowiąca ostatni szczyt na niej, przed załamaniem się grzbietu ku Dolinie Chochołowskiej. Bezpośrednio zbocza Trzydniowiańskiego opadają w kierunku trzech dolin: Trzydniowiańskiej, Starorobociańskiej i Jarząbczej. Nie jest znane pochodzenie nazwy, jednakże wiadomo, iż jest ona powiązana z nazwą Hali Trzydniówka, w skład której do lat 20. poprzedniego stulecia wchodziły zbocza góry. Roztacza się stąd przepiękny widok na Tatry Zachodnie – zwłaszcza na grań główną, Ornak oraz odcinek pomiędzy Wołowcem a Grzesiem. Z oddali wyłania się – wyróżniający się na tle otoczenia – skalisty wierzchołek Rohacza Ostrego. Na szczyt wiodą dwie drogi – obydwie znakowane kolorem czerwonym. Wejść można bezpośrednio spod schroniska na Polanie Chochołowskiej przez Dolinę Jarząbczą (ulubione miejsce wędrówek Karola Wojtyły) lub z Polany Trzydniówka przez grzbiet Kulawca. W stronę Kończystego Wierchu prowadzi zielony szlak.

Dalsza podróż --> do Wyżniej Bramy Chochołowskiej (1 h 55 min)

Zejście ze szczytu prowadzi na Polanę Trzydniówkę, skąd zielonym szlakiem można udać się pod Wyżnią Bramę Chochołowską. Możliwy jest także dłuższy wariant - zejście z Trzydniowiańskiego Wierchu na Polanę Chochołowską i dopiero stamtąd pod Wyżnią Bramę Chochołowską.

Dalsza podróż --> na Siwą Polanę (1 h)

Powrót tą samą trasą, co na początku wycieczki.