wyznaczanie kierunków w górach

Orientacja w terenie przydaje się za każdym razem, kiedy jesteśmy w górach. Technologia może zawieść, dlatego warto posiadać praktyczne umiejętości. Co zrobić, gdy nie mamy przy sobie busoli i kompasu, a chcemy wyznaczyć kierunek?

Niedawno pisaliśmy, jak wyznaczyć kierunek za pomocą busoli i kompasu. Warto jednak wiedzieć, jak sobie radzić także bez tych przyrządów. 

Tak naprawdę nikt z nas nie może ze stuprocentową pewnością stwierdzić, że nigdy się nie zgubi. Nie dotyczy to jedynie górołazów – zgubić możemy się w każdym obcym dla nas terenie. Niektórzy posiadają wręcz tego typu talent. Doświadczeni turyści, zwłaszcza ci wyruszający na dłuższą wędrówkę, w wyposażeniu plecaka posiadają podstawowy zestaw pomagający określić lokalizację oraz cel podróży: mapę, kompas i busolę. W sytuacji kryzysowej możemy jednak liczyć już tylko na własną wiedzę i spostrzegawczość. Dotychczas opracowano wiele sposobów na wyznaczenie stron świata, zatem na początek przyjrzyjmy się tym najprostszym: znakom natury.

W górach śnieg topnieje szybciej na południowych zboczach gór. Warto mieć to na uwadze i szukać na horyzoncie punktu charakterystycznego, do którego można by się odnieść. Duże kamienie czy drzewa stojące samotnie, z dala od innych, zwykle porośnięte są intensywniej mchem od strony północnej; tam również kora drzew jest grubsza. Warto bacznie obserwować korony wolnostojących drzew – są one bardziej rozwinięte od południowej strony. Ocena kierunku świata w górach za pomocą obserwacji drzew nie jest jednak zawsze miarodajna, na ich wzrost wpływa bowiem wiele zbyt zmiennych czynników. Przebywając w obszarach reglowych, możemy odnaleźć kierunek północny dzięki mrowiskom – bardziej spadziste są od północnej strony. W ściętych pniach natomiast od strony północnej słoje są węższe.

Teren górski, w zależności od wysokości, na jakiej się znajdujemy, często nie daje nam możliwości zaobserwowania większości z wymienionych znaków natury. W takim przypadku strony świata wyznaczyć można na przykład za pomocą słońca oraz zegarka tarczowego. By to zrobić, należy skierować wskazówkę godzinową na słońce, a kąt, który powstanie między wskazówką a godziną 12, podzielić na pół: w tym miejscu jest południe. Mając tę wiedzę, można już wyznaczyć także pozostałe kierunki.

Wyznaczanie kierunków bez odpowiednich przyrządów bywa skomplikowane i nie zawsze jest możliwe, dlatego ważne jest przede wszystkim dobre zapoznanie się z planowaną trasą i posiadanie mapy oraz kompasu. Warto także zwrócić uwagę na punkty charakterystyczne, do których będziemy mogli się odnieść, gdy inne metody zawiodą.