Turbacz

Turbacz

Napisane przez: Klaudia Król

Foto: Rafał M. Socha


Turbacz to najwyższy szczyt Gorców – jego wierzchołek znajduje się na wysokości 1310 m. Zaliczany jest do Korony Gór Polski.

Nazwa

Nazwa szczytu według Władysława Maciejczaka odnosiła się kiedyś do Hali Turbacz i została przeniesiona także na wierzchołek, pierwotnie zwany przez okolicznych mieszkańców „Kluczki" – nazwa ta została odnotowana w księgach austriackich i dziś odnosi się lasu po południowej stronie Gorców. Jeszcze w XIX wieku funkcjonowały także takie nazwy jak Niedźwiedź, Niedźwica lub Niedźwiedzica, które mają swoje źródło w błędzie kartografów – oznaczyli oni na mapie miejscowość Niedźwiedź na miejscu Turbacza. Nazwa Turbacz prawdopodobnie ma korzenie wołoskie i pochodzi od rumuńskiego turba – drań, torf. Inna teoria głosi, że pierwotnie nazwa odnosiła się do Potoku Turbacz, a w języku wschodniorumuńskim turbat to wściekły, szalony, zmącony, mętny.

 

Historia

Już w XIX wieku turyści wędrowali na szczyt – tak opisuje widoki z Turbacza Seweryn Goszczyński w Dzienniku podróży do Tatrów:  „Widok z Turbacza na wszystkie strony przecudny, obszarem, który zajmuje i bogactwem rozmaitości. Nie miałem jeszcze w swym życiu podobnego widoku." Kiedyś szczyt Turbacza był bezleśny, później zaś otoczony gęstym świerkowym lasem, który zasłaniał wszelkie widoki. Odkąd las został zniszczony, ze szczytu znów rozciągają się widoki w kierunku północnym i zachodnim. Na wierzchołku znajduje się kamienny obelisk i żelazny krzyż z datami 1945-1985. 

 

Schronisko na Turbaczu

Poniżej szczytu na wysokości 1283 m znajduje się schronisko PTTK. Kamienny budynek został otwarty w roku 1958 i oferuje 110 miejsc noclegowych w pokojach 2-, 3-, 4- i wieloosobowych, a także apartament 3-pokojowy z kuchnią, łazienką i salonem. Koszt noclegu w pokoju wieloosobowym to 38 zł od osoby za dobę, w mniejszych pokojach – od 40 do 50 zł. Wynajęcie apartamentu to koszt 400 zł. Możliwy jest także nocleg zastępczy na podłodze w jadalni lub sali kominkowej w cenie 20 zł. Honorowane są tu liczne rabaty i zniżki, między innymi dla grup oraz przy dłuższym pobycie. Na terenie schroniska znajduje się restauracja serwująca dania obiadowe w cenie 12-28 zł, zupy (8-12 zł), desery (4-10 zł), dania typu fast-food (8-10 zł) oraz napoje. W holu schroniska znajduje się dodatkowo automat z napojami i przekąskami. 

Obok schroniska znajduje się otwarte w 1980 roku Muzeum Kultury i Turystyki Górskiej PTTK. Na Turbaczu co roku w drugą niedzielę sierpnia odbywa się Święto Gór. Impreza ma miejsce obok Kaplicy Papieskiej na polanie Wisielakówka, gdzie znajduje się pomnik pamięci żołnierzy wyklętych, odsłonięty 12 sierpnia 2012. Na Stokach Turbacza w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu miały miejsce liczne walki partyzanckie, oddziały miały tu swoje kryjówki. Najbardziej znana jest, związana ściśle z Turbaczem, postać Józefa Kurasia pseudonim Orzeł (później pseudonim Ogień), legendarnego partyzanta i dowódcy walczącego najpierw przeciwko Niemcom, a potem przeciwko radzieckim komunistom.

 

Szlaki

W pobliżu schroniska znajduje się duży węzeł szlaków turystycznych. Przez wierzchołek Turbacza prowadzi czerwony Główny Szlak Beskidzki do Rabki Zdroju oraz do Krościenka, niebieski przez Bukowinę Waksmundzką do Łopusznej, niebieski przez Czoło Turbacza, Suchy Groń do Poręby Wielkiej, zielony przez Czoło Turbacza, Wierch Spalone i Turbaczyk, obok Orkanówki do Niedźwiedzia, zielony przez Bukowinę Waksmundzką do Kowańca w Nowym Targu, żółty przez Czoło Turbacza, Przełęcz Borek, Kudłoń i Gorc Troszacki do Lubomierza oraz żółty przez Bukowinę Miejską do Kowańca w Nowym Targu. Przez Turbacz prowadzi także trasa maratonu rowerowego ze stratem i metą w Rabce Zdroju.


Kontakt do schroniska

Adres:
Schronisko PTTK im. Władysława Orkana na Turbaczu
ul. Kowaniec 1, 34-400 Nowy Targ
skr. pocztowa 102

Telefon: 18 266 77 80; 666 726 893; 602 118 889
Mail: [email protected] (w okresie letnim rezerwacje są przyjmowane tylko telefonicznie)
Strona internetowa: turbacz.net; rezerwacji można dokonać również poprzez stronę schroniska.pttk.pl