Jak przygotować się do wyjścia poza szlak?
Nie jest prawdą stwierdzenie, że w Tatrach można chodzić tylko po szlakach. Z drugiej strony nie jest prawdą również sformułowanie, że turystyka pozaszlakowa jest dla każdego. Wybierając się na wycieczkę poza znakowaną ścieżką należy być bardzo dobrze przygotowanym i wyposażonym. Wymagania wobec turysty, który chce pójść poza szlak, są jeszcze wyższe niż te wobec turysty wybierającego się na wycieczkę trudnym szlakiem typu Orla Perć. Oto, o czym należy pamiętać:
1. Zapoznaj się z regulaminem TPN
W Tatrach turystykę pozaszlakową legalnie można uprawiać w miejscach przeznaczonych do uprawiania... taternictwa. Nie oznacza to, że wyjście poza szlak zawsze jest równoznaczne ze wspinaczką. Jest wiele takich miejsc jak ścieżka na Niżne Rysy czy Cubrynę, które można przejść bez liny. I jest to legalne pod jednym warunkiem: przed wyjściem na wycieczkę należy wpisać się do jednej z książek wyjść taternickich. Są one dostępne w schroniskach nad Morskim Okiem, w Pięciu Stawach, w Murowańcu oraz na Kasprowym Wierchu, a od niedawna także w wersji elektronicznej.
2. Dokładnie poznaj trasę, na którą się wybierasz
Przejrzenie klasycznej mapy w tym przypadku nie wystarczy. Musisz wyposażyć się w przewodnik taternicki Paryskiego lub inny przewodnik szczegółowy. Przyda ci się także szczegółowa mapa, na której wyszczególnione są pozaszlakowe ścieżki. Musisz w zasadzie stać się specjalistą od rejonu Tatr, w który się wybierasz: nie dotrzesz we właściwe miejsce, jeśli nie będziesz umiał rozpoznać okolicznych szczytów. Pamiętaj, że w terenie pozaszlakowym nie ma znaków, które cię poprowadzą. Nawigacja leży w Twojej głowie.
3. Oceń, jaki ekwipunek będzie ci potrzebny
Zapoznanie się z przewodnikiem pozwoli ci ocenić, jaki ekwipunek przyda ci się w czasie wycieczki. Jeśli twoja ścieżka wyceniana jest na co najmniej I w skali taternickiej, a Ty jesteś niedoświadczony we wspinaczce, nie poradzisz sobie bez liny. W takiej sytuacji wybieraj ścieżki o trudności maksymalnie 0+ (trudność Orlej Perci). Prawie na pewno potrzebny będzie ci kask. Legalne pozaszlakowe ścieżki w Tatrach polskich zazwyczaj wiodą w skalistym terenie.
4. Jeśli masz możliwość, zaproś na wycieczkę kogoś bardziej doświadczonego
Obecność kogoś, kto ma już na koncie wycieczki pozaszlakowe, znacznie uprawdopodobni Twój sukces. Pomoc drugiej osoby poza szlakiem może okazać się nieoceniona, szczególnie podczas pierwszej tego typu wyprawy.
5. W czasie wycieczki dokładnie się rozglądaj
Gdy na ścieżce nie ma znaków, które zaprowadzą cię do celu, musisz dokładnie się rozglądać. Czasem musisz wypatrzyć wydeptaną ścieżkę, czasem najkorzystniejsze przejście skalne, a czasem po prostu kopczyki, którymi oznaczona jest część ścieżek pozaszlakowych.
6. Jeśli nie jesteś pewien, czy dobrze idziesz – zawróć!
Nigdy nie pchaj się dalej, jeśli nie jesteś pewien, czy nie pomyliłeś drogi. Możesz wejść w miejsce, z którego nie będziesz mógł się łatwo wycofać. Lepiej zawczasu wróć do ostatniego miejsca, w którym wiedziałeś, gdzie jesteś, i poszukaj właściwej ścieżki. Jeśli nie możesz jej znaleźć – zrezygnuj.
Jeśli będziesz przestrzegać tych zasad i stopniować sobie trudności, wycieczki pozaszlakowe staną się dla Ciebie doskonałym sposobem na poznanie Tatr od strony bardziej dzikiej, bo mniej uczęszczanej przez turystów.
