Teksty piosenek góralskich powstają pod wpływem zdarzeń lub emocji, ich autorzy zazwyczaj są anonimowi. Pod względem wartości poetyckich treści pieśni góralskich odznaczają się sporą wartością. Dlaczego? Z pozoru wydają się proste, ale zwykle nie ma w nich ani grama niezamierzonego chaosu. Są zwięzłe, niemal rytmiczne, a jednocześnie pełne środków artystycznego przekazu, takich jak porównania, przenośnie, uosobienia i ożywienia.

Z śpiewów góralskich bije temperament, ale też wyjątkowa harmonia formy. Ze względu na tematykę podzielono je na pieśni: społeczne, np. „Ni mo tyz to ni ma, jako urzennikóm, idom im piyniązki, jako woda rzekom”; zbójnickie, np. „Na orawskiej grani, sieci zastawili, uważaj Janicku, by cie nie złapali”; pasterskie, np. „Juhasi po zbóju, Baca leży w haju, te nase owiecki, smutno wyzierajom”; zalotne, np. „Sła dziywcyna bez las, chłopiec jom prowadził, co miała to dała, jesce sie ś niom wadził”; rodzinne, np. „Pamiętojze, Jasiu, jak ci sie nolezy - rano wstaj, krowom daj, Marynka niek lezy”; komiczne, np. „Ctyry latka mineły, jak mi gacie zgineły, piónty sie obraca, nik mi ik nie wraco”; miłosne, np. „Ciymno nocka była, kie jo sie rodziła, po ciymnyj jo nocce, wionecek straciła”; myśliwskie, np. „Zabije leśnego, i rodzine jego, bo mi nie doł zabić, capu rogatego”; żołnierskie, np. „Chłopcy wojskowi, cobyście robili, jakby sie wom jesce kochać zabronili”; refleksyjne, np. „Nie smućcie sie, Tatry, hej, zeście takie stare, przyńdzie nowy rocek, hej, uodmłodniecie całe” i pieśni junickie.
 
Wykonywane są w melodiach, które zostały podzielone na: marsze, ozwodne, zielone, weselne, krzesane, wierchowe i sabałowe. Co ciekawe, najczęściej wykonuje się jedynie przyśpiewkę, złożoną z jednej zwrotki (jak przykłady przytoczone powyżej). Potem prym zaczyna wieść muzyka i taniec. Treść przyśpiewki dobrana jest do charakteru spotkania, rytmu muzyki i tańca. Zdarza się że górale przeplatają smutne i wolne nuty z tymi wartkimi i rześkimi – to właśnie specyficzna przekora pieśni, muzyki i tańca góralskiego.

Nieocenionym skarbem tekstów pieśni góralskich jest gwara, które czyni je charakterystycznym dziełem, typowo podhalańskim. Oczywiście można tłumaczyć piosenki na język polski. Czy jednak wtedy nie tracą tego jedynego w swoim rodzaju ducha? Hej!