Roślinność piętra turniowego

Na wysokości powyżej 2300 m n.p.m. diametralnie zmienia się krajobraz. Można mieć wrażenie, że życie tu zamiera. Ten, kto myśli, że są tu tylko skały, najwyraźniej się jednak myli.

Piętro subniwalne na terenie Polski występuje wyłącznie w Tatrach. O swoich doświadczeniach po wyprawie na Łomnicę Stanisław Staszic napisał: „Na tej wysokości nagle przyrodzenie traci swoją moc najcudowniejszą, moc najwięcej niepojętą, swoją władzę wszczynania, postaczenia i roślinnienia jestestw. Jakże bez tych natura zdaje się martwą, jest smutną, jest okropną. Jest ona i tu zawsze wielką, zawsze nieskończoną, ale dla zmysłów człowieka już zbyt jednostajną, staje się nudną”. Trudno jednak przyznać mu rację wiedząc, że nawet w najwyższych partiach Tatr spotkać się możemy z ponad 40 gatunkami roślin naczyniowych i zarodnikowych.

Skały piętra turniowego na dużej przestrzeni pokryte są przez porosty o zróżnicowanej plesze, której rodzaj określa się jako skorupiastą, krzaczkowatą lub listkowatą. Porosty w Tatrach poprzez prowokowanie chemicznego wietrzenia pełnią funkcję pionierską. Po ich „działalności” powstaje cienka warstwa zwietrzeliny, która jest już podstawą dla rozwoju mszaków. Do najciekawszych gatunków należą: rhizocarpon geographicum, tworzące na skale tzw. wzorzec geograficzny, kruszownica skórzasta o brunatnym ubarwieniu czy zielona i krzaczkowata ramalina carpatica.

Jako najczęściej występujące mchy wymienia się naleźlinę skalną, skalniaczka czy nibybielistkę długolistną. Ze względu na ekstremalne warunki klimatyczne większość roślin piętra turniowego jest niewielkich rozmiarów. Charakteryzują się też wieloletnością. W niższych partiach piętra turniowego występuje typowa roślinność alpejska, można spotkać takie okazy jak dzwonek alpejski, kuklik rozesłany, pierwiosnek maleńki, ale też te, które występują w Tatrach jedynie w piętrze turniowym: goryczka przezroczysta, jaskier lodnikowy, lepnica bezłodygowa czy starzec kraiński.

Wszystkie rośliny występujące na tej wysokości są chronione. Ich rozmaitość jest fascynująca, dostrzeżenie jej wymaga jednak bycia dobrym obserwatorem ze względu na trudną dostępność miejsc ich występowania.