góralskie kumoterki

Góralskie wyścigi kumoterek, czyli tradycyjnych konnych sań, znalazły się na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kultury. Jest to drugi element góralskiej kultury, obok umiejętności wytwarzania dud podhalańskich i gry na nich, który znalazł się na tej liście.

Kumoterki to niewielkie, często misternie zdobione zimowe pojazdy konne, które były używane od XIX wieku i pełniły funkcję powszechnego zimowego pojazdu. Mieściły dwie osoby. Przed I wojną światową zaczęły je wypierać bardziej pojemne sanie, które mogą pomieścić większą liczbę turystów i funkcjonują na Podhalu do dziś. Obecnie kumoterek już się nie używa - góralscy fiakrzy prezentują je tylko podczas cyklicznych parad i wyścigów.

Zainteresowanie kumoterkami powróciło pod koniec lat 20. ubiegłego wieku, kiedy Wojsko Polskie wypoczywające w Zakopanem zorganizowało zawody konne. W kolejnych latach organizowano wyścigi kumoterek cyklicznie do 1938 roku i wznowiono je w roku 1973.

Wyścigi kumoterek odbywają się każdej zimy w różnych podhalańskich miejscowościach, między innymi Bukowinie Tatrzańskiej, Zakopanem czy Kościelisku. Górale rozpoczęli starania, by znalazły się one także na liście światowego dziedzictwa UNESCO.