Tatrzańskie skały

Z geologicznego punktu widzenia Tatry są górami młodymi. Wypiętrzyły w tzw. młodszym trzeciorzędzie, „jedyne” 15 mln lat temu. Pomimo stosunkowo młodego rodowodu Tatr, najstarsze skały metamorficzne, z których są zbudowane, mają  ponad 300 mln lat, zaś skały osadowe 220-200 mln.

Budowa geologiczna jest typowa dla gór fałdowania alpejskiego. Dzięki temu, wędrując po tatrzańskich szlakach, mamy okazję przydeptać, dotknąć i zobaczyć wszystkie trzy główne grupy skał, składających się na skorupę ziemską: magmowych, metamorficznych i osadowych (dzielące się na kolejne grupy i rodzaje).

W masywie tatrzańskim wyróżnia się trzy części, co spowodowane jest między innymi budową geologiczną: Tatry Wysokie (które stanowią miejsce występowania skał krystalicznych, głębinowych oraz metamorficznych), Tatry Zachodnie (specyficzne ze względu na obecność zarówno skał osadowych, jak i metamorficznych) i Tatry Bielskie (których budowa to głównie skały osadowe).
 
Dodatkowo uważa się, że granity Tatr Zachodnich powstały na skutek przeobrażenia skał metamorficznych, zaś granity tworzące tzw. „trzon krystaliczny Tatr” – ze stygnącej magmy. Stąd w tatrzańskich granitach i gnejsach często obserwuje się różowe lub białe „żyły” o zróżnicowanej grubości – są to żyły pegmatytowe, powstałe na końcu procesu krzepnięcia magmy z nagromadzonych, wolniej krzepnących minerałów.

W Tatrach skała zachwyca również kolorem, który zależy od jej składników oraz, w przypadku wysokich partii, obrastających ją porostów. Barwa tworów skalnych jest ogromnie zróżnicowana. Skały krystaliczne, zasadniczo szare, bywają jaśniejsze lub ciemniejsze – aż do kolorytu niemal czarnego (granit z dużą zawartością biotytu). Charakterystyczne lśnienie pojawia się wtedy, gdy w skład granitu wchodzi duża ilość miki (biotytu albo muskowitu).
 
To specyficzne lśnienie stało się motywem inspirującym nazewnictwo. Stąd między innymi wzięła się nazwa Błyszcz – ze względu na błyskające skały w jego łupkach krystalicznych. Kolorami fascynują również skały osadowe: kwarcyt triasowy może przybierać barwę od wiśniowego, szarego aż po żółtawy, zaś wapienie prezentują rozległą gamę kolorów: od niebieskawopopielatych przez szare, żółtawe, czerwonawe, brunatnawe do bardzo ciemnych, nawet czarnych. W ten sposób natura nawet w skale potrafi subtelnie malować pełen barw krajobraz.